کش وبسایت (Website caching) فرایندی است که در آن نسخه‌های ذخیره‌شده از صفحات وب در سرورها یا دستگاه‌های مشتریان قرار می‌گیرد. هدف اصلی کش وبسایت، بهینه‌سازی سرعت بارگیری صفحات وب و کاهش بار سرور است.
وقتی یک کاربر درخواستی برای باز کردن یک صفحه وب می‌دهد، سرور می‌تواند به جای اجرای کامل فرآیند تولید صفحه، نسخه‌ای قبلی از صفحه را از حافظه کش بازیابی کند و به کاربر ارسال کند. این عملیات سرعت بارگیری صفحه را به شدت کاهش می‌دهد، زیرا زمانی که سرور دیگر نیازی به پردازش درخواست ندارد، زمان بارگیری به مراتب کاهش می‌یابد.
کش وبسایت می‌تواند به صورت محلی (Local caching) یا از طریق سرورهای پخش محتوا (Content Delivery Network – CDN) انجام شود. در حالت محلی، نسخه‌های کش شده از صفحات وب در حافظه سرور یا دستگاه مشتری ذخیره می‌شوند. در حالت CDN، نسخه‌های کش شده در سرورهای متعددی در سراسر جهان قرار می‌گیرند و به کاربران به صورت موقتی ارسال می‌شوند.
هنگام استفاده از کش وبسایت، توجه به موارد زیر مهم است:
۱. صحت کش:
باید اطمینان حاصل شود که نسخه‌های کش شده از صفحات وب همیشه به‌روز هستند و با نسخه اصلی همخوانی دارند. در غیر این صورت، ممکن است کاربران با نسخه‌های قدیمی یا نادرستی از صفحات مواجه شوند.
۲. مدیریت کش:
باید قوانین مناسبی برای مدیریت کش تعیین شود، مانند زمان انقضای کش (Expiration time) و شیوه‌های بازسازی کش (Cache invalidation) در صورت بروز تغییرات در صفحه وب.
۳. کش کردن منابع استاتیک:
صفحات وب معمولاً شامل منابع استاتیک مانند تصاویر، فایل‌های CSS و JavaScript هستند. این منابع به طور معمول بیشترین حجم را در یک صفحه تشکیل می‌دهند و کش کردن آنها می‌تواند بهبود قابل توجهی در سرعت بارگیری صفحات وب داشته باشد.
با استفاده از کش وبسایت، می‌توان سرعت بارگیری صفحات وب را افزایش داد و بار سرور را کاهش داد. این موضوع برای تجربه کاربری بهتر و همچنین بهبود رتبه وبسایت در موتورهای جستجو بسیار مهم است.
به طور کلی، یکی از اصول بهینه‌سازی سرعت وب است و در بسیاری از وبسایت‌ها و برنامه‌های وب استفاده می‌شود. با کش وبسایت، می‌توانید به طور موثر ترافیک وبسایت خود را مدیریت کنید و تجربه کاربری بهتری برای بازدیدکنندگان فراهم کنید.
آیا کش وبسایت برای همه نوع وبسایت‌ها مناسب است؟
در بسیاری از موارد می‌تواند برای همه نوع وبسایت‌ها مفید و مناسب باشد. اما باید توجه داشت که میزان بهره‌برداری واقعی از کش وبسایت ممکن است بسته به نوع و ماهیت وبسایت متفاوت باشد.
در زیر مواردی را بررسی می‌کنیم که کش وبسایت برای آنها به خوبی مناسب است:
۱. ترافیک بالای وبسایت:
اگر وبسایت شما ترافیک بالایی دارد و تعداد زیادی درخواست به سرور شما ارسال می‌شود. استفاده از کش وبسایت می‌تواند بار سرور را کاهش داده و سرعت بارگیری صفحات را بهبود بخشد.
۲. وبسایت‌های داینامیک:
اگر وبسایت شما محتوای پویا و قابل تغییر دارد، استفاده از کش وبسایت می‌تواند بهبود قابل توجهی در سرعت بارگیری صفحات را به ارمغان بیاورد. با کش عناصر استاتیک و تغییر‌ناپذیر وبسایت، می‌توانید زمان پردازش سمت سرور را کاهش و سرعت بارگیری را افزایش دهید.
۳. وبسایت‌هایی با محتوای گسترده:
اگر وبسایت شما شامل محتوای گسترده‌ای مانند تصاویر بزرگ، ویدئوها یا فایل‌های صوتی است، کش وبسایت می‌تواند بهبود قابل توجهی در سرعت بارگیری این منابع داشته باشد. با کش منابع استاتیک، می‌توانید حجم داده‌های قابل دانلود را کاهش و زمان لود صفحه را بهبود بخشید.
با توجه به ویژگی‌های خاص بعضی از وبسایت‌ها، استفاده از کش ممکن است به دلایل زیر غیرممکن یا غیرمناسب باشد:
وبسایت‌های پویا:
وبسایت‌هایی که محتواهای پویا دارند و در هر بار درخواست، محتوا تغییر می‌کند، نمی‌توانند به طور کامل از کش استفاده کنند. مثلاً وبسایت‌هایی که دارای سیستم ورود کاربران، سبد خرید یا اطلاعات شخصی‌سازی شده هستند. در این صورت، کش باید برای این صفحات غیرفعال شود تا اطلاعات دقیق و به‌روز در اختیار کاربران قرار گیرد.
صفحات وب حاوی اطلاعات حساس:
اگر وبسایت شامل اطلاعات حساسی مانند اطلاعات کارت اعتباری، اطلاعات شخصی حساس یا اسرار تجاری باشد، ممکن است نادرست باشد که از کش استفاده شود. این اطلاعات باید همیشه از سرور اصلی بارگیری شوند و در حافظه نهان ذخیره نشوند تا احتمال دسترسی غیرمجاز به آنها کاهش یابد.
وبسایت‌هایی با محتوای دینامیک بسیار:
در برخی از وبسایت‌ها، محتوا بسیار پویا و فراوان است و از طریق کش تأمین آن به کاربران غیرممکن است. این ممکن است شامل وبسایت‌های خبری یا وبلاگ‌هایی باشد که محتوا به طور مرتب تغییر می‌کند و باید همیشه از سرور اصلی بارگیری شود.
وبسایت‌هایی با ارتباطات کاربری پیچیده:
در برخی از وبسایت‌ها، عملکرد کاربر به گونه‌ای پیچیده است که استفاده از کش ممکن است باعث بروز مشکلات و نادرستی در رفتار وبسایت شود. به عنوان مثال، وبسایت‌هایی که از فرم‌های پیچیده استفاده و به صورت پویا وابستگی‌های بین المللی دارند.
در نهایت، استفاده از کش وبسایت بستگی به نوع وبسایت و نیازهای آن دارد. در برخی موارد، استفاده از روش‌های دیگری مانند تکنیک‌های ذخیره‌سازی محلی در مرورگر (local storage) یا استفاده از CDN (شبکه توزیع محتوا) می‌تواند جایگزین مناسبی برای کش باشدبا توجه به اینکه من یک مدل زبانی هستم و نمی‌توانم اطلاعات مربوط به تکنولوژی‌های جدیدتر از تاریخ قطع آموزشم در سپتامبر ۲۰۲۱ را داشته باشم، لطفاً در مورد سایر تکنولوژی‌ها و روش‌های کش جدیدتر تحقیق کنید و با متخصصان و توسعه‌دهندگان وب مشورت کنید تا بهترین راهکار برای وبسایت خاص شما را بیابید.
آیا استفاده از کش وبسایت می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند از دست رفتن اطلاعات کاربران شود؟
استفاده از کش وبسایت به طور کلی نباید منجر به از دست رفتن اطلاعات کاربران شود. تنها بر روی منابع استاتیک و غیرتغییرپذیر وبسایت تأثیر می‌گذارد. اطلاعات کاربران معمولاً به عنوان منابع پویا در نظر گرفته نمی‌شوند.
به عنوان مثال، کش وبسایت ممکن است تصاویر، فایل‌های CSS و JavaScript، فونت‌ها و سایر منابع استاتیک را در حافظه نهان ذخیره کند. این منابع در هنگام بارگیری صفحه وب توسط کاربران، مجدداً از حافظه کش بازیابی می‌شوند تا زمان بارگیری را کاهش دهند. اما اطلاعات کاربران مثل اسم کاربری، رمز عبور، ایمیل و سایر اطلاعات شخصی در حافظه نهان ذخیره نمی‌شوند.
با این حال، همیشه باید دقت کافی را در تنظیمات داشته باشید تا از از دست رفتن اطلاعات کاربران جلوگیری شود. برخی از وبسایت‌ها ممکن است شامل صفحات دینامیک باشند که حاوی اطلاعات کاربران باشند، مانند صفحه ورود، صفحه پروفایل و فرم‌های ثبت نام. در این صورت، باید مطمئن شوید که کش وبسایت بر روی این صفحات اعمال نشده و همیشه از تنظیمات مناسب و ابزارهای امنیتی استفاده کنید تا از حفظ اطلاعات کاربران اطمینان حاصل کنید.
همچنین، برای وبسایت‌هایی که اطلاعات حساس کاربران را دریافت و پردازش می‌کنند. مانند وبسایت‌های تجاری با پرداخت آنلاین، باید استانداردها و راهکارهای امنیتی مناسبی را پیاده‌سازی کنید. تا از رخ دادن مشکلات امنیتی جلوگیری شود.
به طور کلی، استفاده از کش وبسایت به خوبی ممکن است مفید باشد، اما برای حفظ امنیت اطلاعات کاربران، باید تنظیمات کش و امنیت وبسایت را به درستی بررسی و پیاده‌سازی کنید.
تاثیر کش وبسایت بر روی سرعت بارگزاری صفحات وب
بله، استفاده از کش وبسایت می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر روی سرعت بارگیری صفحات وب داشته باشد. صفحات وب و منابع استاتیک آنها مانند تصاویر، فایل‌های CSS و JavaScript در حافظه نهان ذخیره می‌شوند. در نتیجه، هنگامی که کاربران درخواست بارگیری صفحه وب را ارسال می‌کنند، منابع استاتیک از حافظه کش بازیابی می‌شوند به جای بارگیری مجدد از سرور.
این باعث کاهش زمان لود صفحه می‌شود، زیرا منابع استاتیک با سرعت بالا از حافظه کش بارگیری می‌شوند و نیازی به ارتباط با سرور اصلی ندارند. این بهبود سرعت بارگیری صفحه می‌تواند تجربه کاربری را بهبود بخشد و به کاهش برخورداری از زمان انتظار و تأخیر کمک کند.
علاوه بر این، استفاده از کش وبسایت می‌تواند بار سرور را کاهش دهد. زمانی که منابع استاتیک در حافظه کش موجود باشند، سرور نیازی به تولید این منابع و ارسال آنها به مرورگر کاربر ندارد. این باعث کاهش بار سرور و مصرف منابع سخت‌افزاری می‌شود و بهبود عملکرد سرور را ایجاد می‌کند.
بنابراین، استفاده از کش وبسایت می‌تواند بهبود قابل توجهی در سرعت بارگیری صفحات وب داشته باشد و تجربه کاربری را بهبود بخشد. بستگی به شرایط و ویژگی‌های وبسایت شما دارد و ممکن است در برخی موارد به دلیل محتوا پویا یا تنظیمات نادرست، کش مؤثر نباشد. بنابراین، بررسی و آزمایش در وبسایت خود به منظور ارزیابی بهره‌برداری و اثربخشی آن توصیه می‌شود.